رهاوردهای استفاده از روش «تحلیل محتوا کمی» در فهم احادیث

کلمات گهربار ائمهٔ اطهار(ع) پس از قرآن کریم، گران‌قدرترین میراث دین مبین اسلام و دستورالعملی برای سعادت هر دو جهان است. این محتوای غنی و هویت‌بخش قابلیت آن را دارد که در حوزه‌های مختلف علوم بشری استفاده شده و مبنای مطالعات بنیادین و کاربردی در نظر گرفته شود. به نظر می‌رسد آنچه امروز می‌تواند راهگشای فهم بسیاری از وقایع آن دوران باشد، تبیین دیدگاه‌ها و مبانی نظری ائمۀ اطهار(ع) از خِلال تجزیه و تحلیل گفتار ایشان با استفاده از روش‌های علمی و دقیق باشد، چرا که به واسطۀ فهم گفتمان هر شخص و چینش منطقی کلمات او در کنار یکدیگر است که می‌توان به درکی جامع از دیدگاه‌های آن فرد و اعماق اندیشه‌های وی دست یافت. از جمله روش‌های تحقیق مطرح، روش «تحلیل محتوا» است که پژوهش‌های انجام‌شده بر مبنای آن در حوزۀ علوم دینی و به ویژه متون حدیثی نشان داده است که این روش از قابلیت‌های بسیار خوبی جهت فهم و نقد احادیث برخوردار بوده و از همین روی است که محققان و پژوهشگران عرصه علوم دینی به جهت استفادهٔ بهینه از دانش خود و عرضهٔ بهینۀ آن به گروه‌های مختلف جامعه، از این روش در تحقیقات خود بهره می‌گیرند. در این پژوهش پس از معرفی این روش و فنون خاص آن، برخی کارکردها و قابلیت‌های استفاده از آن در فهم احادیث به طور مستند بیان شده است.